50 DANH NGÔN CỦA ĐỨC
DALAI LAMA 14
Thích Nhật Từ sưu tầm và dịch
TRIẾT LÝ SỐNG BÌNH DỊ
1- Hạnh phúc không phải là thứ có sẵn. Hạnh phúc đến từ hành động của chính ta.
2- Nếu có thể, hãy giúp người khác. Nếu không có thể thì ít nhất không nên hại ai..
3- Nếu bạn muốn người khác được hạnh phúc, hãy thực tập từ bi. Nếu bạn muốn được hạnh phúc, hãy thực tập từ bi. .
4- Tôn giáo của tôi rất đơn giản. Tôn giáo của tôi là sự tử tế..
5- Hãy nhớ rằng khi không đạt được những gì bạn muốn, đôi lúc, lại là sự may mắn tuyệt vời. .
6- Thẩm quyền tuyệt đối luôn dựa vào lý trí và sự phân tích nghiêm túc. .
7- Chúng ta có thể sống thiếu tôn giáo và thiền định, nhưng chúng ta không thể tồn tại nếu không có tình người. .
8- Chúng ta không bao giờ đạt được hòa bình trên thế giới, ngoại trừ chúng ta phải thực sự có hòa bình trong chính mình. .
9- Hãy trở nên tử tế bất cứ khi nào có thể. Trên thực tế, ai cũng có thể trở nên tử tế..
10- Nếu
bạn có sợ hãi về nỗi khổ niềm đau, bạn nên quan sát xem bạn có thể làm
được gì với nó. Nếu bạn có thể, không có gì phải lo lắng về nó. Nếu bạn
không thể làm được, lại càng không nên lo lắng về nó. .
LỜI VÀNG
11- Nếu
không yêu thương chính mình, bạn không thể yêu thương người khác. Nếu
bạn không có từ bi đối với mình, bạn không thể phát triển lòng từ bi đối
với người khác. .
12- Tiềm
năng con người vốn bằng nhau ở mỗi người. Cảm giác: “tôi không có giá
trị” là sai lầm. Hoàn toàn sai lầm. Bạn đang lừa dối chính mình. Chúng
ta có năng lực tư duy, do vậy, thử hỏi ta thiếu cái gì đây? Nếu ta có
năng lực ý chí, bạn có thể thay đổi mọi thứ. Bạn có thể nói rằng: “Bạn
là chủ nhân của chính bạn.”.
13- Chúng
ta phải thừa nhận rằng khổ đau của một người hoặc một quốc gia cũng là
khổ đau chung của nhân loại; hạnh phúc của một người hay một quốc gia
cũng là hạnh phúc của nhân loại. .
14- Bằng bạo lực, bạn có thể giải quyết được một vấn đề, nhưng đồng thời, bạn đang gieo các hạt giống bạo lực khác. .
15- Khi
con người còn sống, chúng ta phải nghĩ đến các thế hệ tương lai: Một
môi trường sạch được xem là nhân quyền giống như bao quyền khác. Vì vậy,
một phần trách nhiệm của chúng ta về người khác là đảm bảo rằng thế
giới mà ta đang sống là khỏe mạnh, nếu không nói là khỏe mạnh hơn cái ta
đã thấy. .
16- Danh
ngôn Tây Tạng có câu: “Bi kịch nên được sử dụng như nguồn sức mạnh”.
Bất luận là khó khăn nào, kinh nghiệm đau khổ ra sao, nếu chúng ta đánh
mất hy vọng thì đó là thảm họa đích thực. .
17- Các
sinh vật đang sống trên địa cầu này, dù là con người hay con vật, là để
cống hiến, theo cách riêng của mình, cho cái đẹp và sự thịnh vượng của
thế giới. .
18- Cái
muỗng không thể nếm được vị của thức ăn mà nó chứa đựng. Tương tự,
người ngu không thể hiểu được trí tuệ của người khôn, dù cho có thân cận
bậc thánh. .
19- Trong cuộc chiến vì tự do, chân lý là vũ khí duy nhất mà chúng ta sở hữu. .
20. Từ bi và độ lượng không phải là dấu hiệu của yếu đuối, mà thực ra là biểu hiện của sức mạnh. .
HÃY TẬN HƯỞNG HẠNH PHÚC
21. Mỗi
ngày, khi thức dậy, bạn hãy nghĩ rằng hôm nay tôi may mắn còn sống, tôi
có cuộc sống con người quý giá, tôi sẽ không phí phạm cuộc sống này. .
22. Tâm con người giống như sự nhảy dù. Nó chỉ trở nên tốt đẹp nhất khi nó ở trạng thái mở bung ra..
23. Nếu bạn nghĩ rằng bạn quá nhỏ bé để tạo ra sự khác biệt, hãy thử ngủ với loài muỗi [rồi bạn sẽ biết].
24. Cần ghi nhận rằng tình thương vĩ đại và các thành tựu to lớn thường dính líu đến các rũi ro lớn.
25. Hãy dang tay ra để thay đổi nhưng nhớ đừng làm tuột mất các giá trị mà bạn có.
26. Hãy nhớ rằng im lặng, thi thoảng, là câu trả lời tốt nhất.
27. Hạnh
phúc con người và sự thỏa mãn con người cần phải phát xuất từ chính
mình. Sẽ là một sai lầm nếu ta mong mỏi các thỏa mãn cuối cùng đến từ
tiền bạc hoặc từ máy vi tính.
28. Thật
cần thiết trong việc phát khởi thiện chí và thái độ tốt, càng nhiều
càng tốt. Với thiện chí và thái độ tốt, hạnh phúc, ngắn hạn và dài hạn,
cho chính ta và tha nhân sẽ hiện hữu.
29. Chúng
ta cần hơn một chút nữa từ bi. Nếu chúng ta không thể có từ bi thì
không có chính trị gia hay ảo thuật gia nào có thể cứu nguy hành tinh
này.
30. Giới
truyền thông cần có các lỗ mũi dài như con voi để ngửi thấy các chính
trị gia, thị trưởng, thủ tướng và nhà kinh doanh. Chúng ta cần biết thực
tại, cái tốt lẫn cái xấu, không đơn thuần chỉ là các biểu hiện bên
ngoài.
VÌ MỘT THẾ GIỚI AN BÌNH
31. Tha
thứ không có nghĩa là quên đi tất cả những gì đã xảy ra. Nếu điều gì đó
xảy ra quá nghiêm trọng thì bạn cần phải tiến hành các biện pháp đối
phó. Bạn cần có các biện pháp đối phó.
32. Hạnh
phúc đích thực có được từ sự biết hài lòng và hòa bình nội tại. Sự hài
lòng và hòa bình nội tại chỉ có thể đạt được thông qua sự phát triển
tinh thần vị tha về tình thương, từ bi và sự diệt trừ vô minh, ích kỷ và
tham lam.
33.
Đã đến lúc cần giáo dục quần chúng ngừng lại các tranh cãi dưới danh
nghĩa tôn giáo, văn hóa, quốc gia và các hệ thống chính trị và kinh tế
khác nhau. Đấu tranh như thế là vô dụng và tự tử.
34. Tôn
giáo không có nghĩa là giới điều, đền miếu, tu viện hay các dấu hiệu
bên ngoài, vì chúng chỉ là các yếu tố hỗ trợ trong việc điều trị tâm.
Khi tâm trở thành sự thực tập, mỗi người mới thực sự là một hành giả tôn
giáo.
35. Tôi cảm nhận rằng tinh hoa của thực tập tâm linh là thái độ của ta đối với tha nhân.
Khi bạn có động cơ chân thành và trong sáng, lúc ấy bạn sẽ có thái độ
đúng với tha nhân, trên nền tảng từ bi, tình thương và sự tôn trọng.
Thực tập Phật pháp] sẽ mang lại cho bạn sự nhận thức rõ ràng về tính
chân như của mỗi con người và tầm quan trọng của người khác, làm lợi lạc
bởi các hành vi của bạn.
36. Tâm
bồ-đề là dược liệu, có khả năng làm mới và cung cấp sự sống cho mỗi
chúng sanh, những ai chỉ cần nghe đến nó. Khi bạn dấn thân hoàn thiện
các nhu cầu của tha nhân, lúc ấy các nhu cầu của bạn đang được hoàn
thiện như một phó phẩm.
37. Từ
bi không phải là một phản ứng cảm xúc, mà là sự cam kết chắc chắn được
xây dựng trên lý trí. Do vậy, thái độ từ bi thực sự đối với tha nhân sẽ
không thay đổi, ngay cả trong tình huống bị người khác ứng xử tiêu cực.
Từ bi đích thực không dựa trên các đề án hay sự mong đợi, mà thực ra là
dựa trên nhu cầu của tha nhân.
38. Các
vấn nạn chúng ta đối diện ngày nay như xung đột bạo lực, sự hủy hoại
thiên nhiên, nghèo đói v.v... đều là các vấn nạn do chính con người gây
ra. Các vấn nạn cần được giải quyết bằng sự hiểu biết và nỗ lực của con
người, cũng như sự phát triển ý thức về tình huynh đệ. Chúng ta cần phát
huy tính trách nhiệm phổ quát vì nhau và vì hành tinh mà chúng ta đang
chia sẻ.
39. Vì
chúng ta chia sẻ hành tinh nhỏ bé này, chúng ta phải học cách sống hài
hòa và hòa bình, vì nhau và vì thiên nhiên. Đó không phải là giấc mơ, mà
là sự cần thiết. Chúng ta tương thuộc nhau bằng nhiều cách. Chúng ta đã
không thể sống trong cộng đồng cô lập và không thể bỏ qua những gì đang
xảy ra ngoài cộng đồng. Chúng ta nên chia sẻ các may mắn mà chúng ta
đang hưởng được.
40. Mặc
dù tôi nhận ra rằng đạo Phật của tôi [có giá trị] giúp ta phát khởi tâm
từ bi, ngay cả đối với những ai chúng ta xem là kẻ thù, tôi tin chắc
rằng mọi người có thể phát triển thiện chí và ý thức trách nhiệm phổ
quát, cùng với hay không cùng với tôn giáo.
TÔN GIÁO VÀ THẾ GIỚI CỦA TÔI
41. Đây
là tôn giáo đơn giản của tôi. Không cần tu viện; không cần triết học
phức tạp. Bộ não và trái tim của chúng ta là chùa chiền của chúng ta;
triết học là lòng tử tế.
42. Từ
một góc nhìn, Phật giáo là một tôn giáo. Từ phương diện khác, Phật giáo
là khoa học về tâm và không phải là tôn giáo. Phật giáo có thể là cây
cầu giữa hai phương diện vừa nêu.
43. Tôi
không muốn cải đạo người khác theo đạo Phật. Tất cả các tôn giáo lớn,
khi hiểu một cách đúng đắn, đều có tiềm năng phục vụ cái tốt.
44. Năm
tháng trôi đi, càng ngày tôi càng tin rằng, bỏ qua các dị biệt về triết
lý, các tôn giáo có thể làm việc cùng nhau. Mỗi tôn giáo đều nhắm tới
việc phục vụ nhân sinh. Vì thế, các tôn giáo khác nhau có thể làm việc
cùng nhau để phục vụ nhân loại và đóng góp cho hòa bình thế giới.
45. Các
bạn cũ ra đi, các bạn mới xuất hiện. Cũng giống như ngày tháng. Khi
ngày cũ trôi qua, ngày mới lại đến. Điều quan trọng là hãy làm cho mọi
thứ có ý nghĩa: một người bạn có ý nghĩa, hoặc một ngày có ý nghĩa.
46. Giúp
đỡ tha nhân là cần thiết, không chỉ trong thời khóa cầu nguyện của ta,
mà phải trong đời sống thường nhật. Khi ta nhận chân rằng chúng ta không
thể giúp người khác thì điều tối thiểu ta có thể làm là dừng ngay các
hành động thương tổn họ.
47. Chúng
ta cần tự phê bình. [Chẳng hạn như] tôi đã làm được gì trong việc vượt
qua giận dữ, chấp dính, hận thù, hãnh diện và ganh tỵ? Đây là những điều
chúng ta cần kiểm tra trong đời sống thường nhật bằng kiến thức của lời
Phật dạy.
48. Chủ
nghĩa cực đoan là kinh hãi vì nó dựa trên cảm xúc thuần túy, hơn là sự
thông minh. Nó ngăn tín đồ không thể suy tư với tư cách là các cá nhân
và không vì lợi ích của thế giới.
49. Ngày
nay, chúng ta thực sự là một gia đình toàn cầu. Những gì xảy ra trong
một phần của thế giới có thể ảnh hưởng đến tất cả chúng ta. Điều này dĩ
nhiên không chỉ đúng với sự việc tiêu cực, mà còn đúng cả với các phát
triển tích cực.
50. Ngày
nay, chúng ta đối diện với nhiều vấn nạn. Vài vấn nạn do chính chúng ta
tạo ra, do các phân biệt về ý thức hệ, tôn giáo, sắc tộc, tình trạng
kinh tế, hoặc do các yếu tố khác. Vì thế, đã đến lúc chúng ta cần suy
nghĩ dưới góc độ sâu sắc hơn, dưới lăng kính con người, và từ góc độ
này, chúng ta nên ghi nhận và tôn trọng tính tương đồng của người khác
với tư cách là nhân loại.
